جمعیت مسلمانان آلمان را بیشتر مهاجرانی تشکیل می‌دهند بعد از قرن بیستم این کشور را برای اقامت دائم خود انتخاب کرده‌اند. امروزه با نیاز آلمان به نیروی مار جهت جوان‌سازی کشور و رونق اقتصادی حضور مسلمانان در آلمان را به‌عنوان کشوری مهاجرپذیر پررنگ‌تر کرده است.
مساجد بسیاری در ایالت‌های آلمان ساخته شده و مسلمانان به‌عنوان یک گروه مذهبی اجازه دارند فعالیت‌های دینی خود را انجام دهند. اما ازآنجایی‌که بسیاری آلمانی‌ها را مردمی نژادپرست می‌دانند این سؤال پیش می‌آید که شرایط زندگی مسلمانان تا چه اندازه در سطح و هم‌ردیف با آلمانی‌های مسیحی قرار دارد.
شایعات بسیاری زیادی دررابطه‌با رفتار اروپایی‌ها به‌ویژه آلمانی‌ها در خصوص مسلمانان وجود دارد. ازاین‌رو لازم دانستیم که این مطلب را به حقوق شهروندی مسلمانان در آلمان اختصاص دهیم.
آلمان کشوری دموکراتیک با قوانین آزاد در خصوص مذهب می‌باشد. در واقع می‌توان گفت که قوانین شهروندی آلمان تنها بر اساس انسان بودن، فارغ از هر نژاد و مذهبی تنظیم شده‌اند. ازاین‌رو تمام کسانی که تابعیت آلمان را دارند از مهاجر گرفته تا غیر مهاجر، چه مسلمان و چه مسیحی همه‌وهمه از حقوقی کاملاً یکسان در برابر قانون برخوردار هستند.
بااین‌وصف چون بیشتر مسلمانان آلمان را مهاجران تشکیل می‌دهند، نمی‌توان نژادپرستی در آلمان را به‌طورقطع منکر شد. وجود اسلام‌گرایان تندرو مانند داعش، طالبان، حمله‌های انتحاری و مهاجرانی که گه گاه مرتکب جرم‌هایی مانند تجاوز و … می‌شوند نیز به مسئله نژادپرستی دامن می‌زند.
اما این نژادپرستی و حساسیت نسبت به مسلمانان تنها و تنها از طرف برخی از شهروندان آلمانی صورت می‌گیرد و همان‌طور که گفته شد قوانین شهروندی برای تمام افراد به‌صورت یکسان اعمال می‌شود.
به‌عنوان‌مثال چنانچه یک شهروند مسلمان (مهاجر یا غیر مهاجر) شکایتی از نهادهای دولتی یا خصوصی داشته باشد، به شکایت او دقیقاً مانند یک شهروند آلمانی مسیحی رسیدگی می‌شود.
در نهایت به‌طورقطع می‌توان گفت که زندگی مسلمانان در آلمان تحت تأثیر مذهب آنان قرار ندارد و این گروه مذهبی حقوق انسانی برابر با سایر افراد دارند.
حقوق و مزایای شغلی مسلمانان در آلمان
وقتی صحبت از اقتصاد اروپا به میان می‌آید نام کشور آلمان را می‌توان در صدر کشورهای موفق اقتصادی دید. قوانین کار دقیق و منظم، نظارت درست بر روی اجرای قوانین، جریمه‌های سنگین برای قانون‌شکنان، درنظرگرفتن حقوق مساوی برای کارمند و کارفرما و … همه‌وهمه دلیلی بر آن شده تا کارمندان و کارگران در آلمان زندگی بی‌‌دغدغه‌تری نسبت به سایر کشورهای اروپایی داشته باشند.
آلمان جز معدود کشورهایی است که قوانین کار را برای تمام شهروندان خود به‌صورت عادلانه و بدون در نظر گرفت مذهب و ملیت اصلی به اجرا در می‌آورد. ازاین‌رو شرایط کار برای مسلمانان و غیر مسلمانان در این کشور کاملاً یکسان است.
البته این تساوی آسان نیز به دست نیامده! تا چند سال قبل برخی از شرکت‌ها و مشاغل از استخدام کارمند زن محجبه خودداری می‌کردند. به‌عنوان‌مثال بانوان محجبه نمی‌توانستند در رستوران‌ها استخدام شوند امروزه اما این طرز تفکر کنار گذاشته شده و تمام افراد با پوشش اسلامی می‌توانند در موقعیت شغلی موردنظرشان به کار مشغول شوند. بیش از 90 درصد کارفرماها بدون درنظرگرفتن مذهب این قانون را رعایت می‌کنند.
نکته دیگر اینکه بیمه، حقوق و مزایا در تمامی مشاغل برای افراد مسلمان و غیرمسلمان یکسان است. طبق قوانین آلمان هیچ کارفرمایی نمیتواند به دلیل مذهب با نژاد کارمند را از حقوق و مزایای کاری محروم کند. زندگی مسلمانان در آلمان از نظر مزایای کاری برابر با سایر افراد می‌باشد.
وضعیت مساجد در آلمان
همان‌طور که می‌دانید آلمان کشوری است که بیشتر جمعیت آن را مسیحیان تشکیل می‌دهند و کلیساها در آن قدمتی دیرینه دارند. اما امروزه مساجد نیز جای خود را در بیشتر شهرهای آلمان بازکرده‌اند.
جالب است بدانید که قدیمی‌ترین مسجد آلمان در شهر برلین قرار گرفته است. این مسجد در منطقه ویلمرزدورف قرار گرفته و معماری شبیه به تاج‌محل هند دارد.
زندگی مسلمانان در آلمان با مسیحیان و سایر فرقه‌های مذهبی تفاوتی ندارد. در واقع می‌توان گفت که در آلمان مسلمانان برای ساخت مسجد (با گرفتن مجوز از سازمان‌های مربوطه) هیچ محدودیتی ندارند و می‌توانند تمام فرایض دینی مانند نمازهای روزانه، نماز جماعت و … را به جا آورند.
در کشور آلمان تا چندی پیش گفتن اذان با صدای بلند (تا جایی که در خیابان به گوش رسد) مجاز نبود. اما در حال حاضر با تلاش مسلمانان و رایزنی‌هایی که انجام شد، مساجد می‌توانند در اوقات شرعی صدای اذان را پخش کنند.
علاوه بر مسجد مراکز اسلامی نیز در آلمان فعال بوده و به تبلیغ دین اسلام مشغول هستند. از مراکز اسلامی معروف در آلمان می‌توان به حوزه مرکز اسلامی هامبورگ که به دستور آیتالله بروجردی ساخته شده اشاره کرد. در حال حاضر حدود 5 درصد از جمعیت آلمان مسلمان هستند و به‌راحتی در این کشور زندگی می‌کنند.
برگزاری مراسم‌های مذهبی مسلمانان در آلمان
دین اسلام مانند تمام آیین‌های دنیا مراسم مذهبی و گردهمایی‌های خاص خود را دارند. در کشورهای مسلمانان این آیین جز مراسم رسمی به شمار آمده و محدودیتی برای برگزاری آن وجود ندارد. اما در بسیاری از کشورهای غیرمسلمان، اجازه برگزاری مراسم در انظار عمومی داده نمی‌شود.
طبق قانون کشور آلمان تمام مذاهب می‌توانند با دریافت مجوز آیین مذهبی خود را برگزار کنند. بر همین اساس مسلمانان نیز (شیعه و سنی) مجاز به برگزاری آیین‌های مذهبی خود هستند. پلیس آلمان نظم و امنیت تمام مراسم را به عهده دارد و افراد اجازه توهین به برگزارکنندگان را ندارند.
مسلمانان شیعه هرساله در ایام تاسوعا عاشورا مجوزهای لازم را از شهرداری دریافت کرده و می‌توانند با حضور در خیابان‌هایی که اعلام شده مراسم عزاداری امام حسین را بدون مزاحمت به جا آورند.
مراسم‌های عید فطر و قربان نیز که از اعیاد مهم مسلمانان به شمار می‌رود در مساجد انجام می‌شود. علاوه بر این همان‌طور که در پاراگراف قبل ذکر شد در برخی از شهرها پخش اذان در اوقات شرعی مجاز می‌باشد.
در تمام مساجد نمازهای جمعه برگزار شده و مبلغان مذهبی مجاز هستند دین اسلام را تبلیغ کنند. ازاین‌رو زندگی مسلمانان در آلمان تحت تأثیر مسیحی بودن این کشور قرار نخواهد گرفت.
کیفیت زندگی مسلمانان در آلمان
- مسلمانان در آلمان از حقوق شهروندی مشابه با سایر افراد برخوردار هستند.
- حقوق و مزایای شغلی مسلمانان در آلمان طبق قوانین وزارت کار و برابر با افراد دیگر پرداخت می‌شود.
- ساخت مسجد در آلمان با اجازه سازمان‌های مربوطه مجاز است.
- مسلمانان در آلمان می‌توانند تمام آیین‌ها و مراسم‌های مذهبی را به جا آورند.
- مراکز اسلامی در آلمان فعال هستند.
بنابراین زندگی مسلمانان در آلمان به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه اقلیت مذهبی از کیفیتی برابر با تمام شهروندان این کشور برخوردار است.
مسلمانان این کشور حتی می‌توانند در پست‌های بلندمرتبه مانند شهردار، نماینده کنگره، نخست‌وزیر و … مشغول به کار شوند و هیچ محدودیت شغلی در هیچ زمینه‌ای برای پیروان این مذهب وجود ندارد.
نکته آخر اینکه این قوانین درصورتی‌که به تصویب رسیده که بیشتر جمعیت مسلمانان آلمان را مهاجران تشکیل می‌دهند. بااین‌وجود در آلمان قوانین برای تمام کسانی که تابعیت این کشور را دارند به‌صورت یکسان اجرا می‌شود.
